Odet Stabel stond samen met Edith Raap aan de wieg van de podcastserie Levend Verlies. Na 23 afleveringen, is het tijd voor haar om afscheid te nemen. Odet vertelt:
“Edith en ik leerden elkaar kennen door onze gedeelde verbondenheid met het thema Levend Verlies. Edith vanuit haar beroep. Ik vanuit mijn privé-situatie. Al snel ontstond het idee om samen ‘iets’ te doen om dit thema bij een breder publiek onder de aandacht te brengen. Maar wat?
Een boek schrijven zag ik niet zitten. Mijn boek over het leven met mijn ernstig meervoudig gehandicapte zoon Jens was net af. Ik wist hoeveel werk dat was. En hoeveel mensen lezen zo’n boek nou écht? Een documentaire of programma op de radio leek me veel beter werken. Op een snikhete junidag was daar opeens het gouden idee: we gaan een podcast maken!”
Odet en Edith hebben op dat moment geen enkele ervaring met podcasts, maar dat hindert hen niet. Samen volgen ze een training bij een geluidstechnicus, om opnames te kunnen maken en monteren. Ze vragen een vriendin om een website te bouwen en deze te linken aan diverse social media. Om de podcast een vliegende start te geven, willen ze de eerste aflevering lanceren op het jaarlijkse congres over Levend Verlies, dat in december wordt gehouden. Odet lacht bij de herinnering: “We gingen als gekken aan de slag om die deadline te halen. En het lukte.”
De eerste aflevering is een gesprek met Manu Keirse. Door zijn grote bekendheid trekt deze podcast meteen veel luisteraars. Dat is precies wat Odet en Edith voor ogen hebben. Op deze en de daarop volgende podcasts komen veel reacties. “De verhalen riepen herkenning op, zowel bij ouders als professionals. Via berichtjes lieten luisteraars ons weten, hoe erg ze geroerd waren.” Ook voor Odet zelf is er herkenning. “In de tweede aflevering van de podcast kwam een moeder van een kind met een beperking aan het woord. Het was een verademing om uit haar mond te horen wat ik zelf meemaakte. Dat leverde me erkenning op van familie en vrienden: ‘Je bent dus niet de enige die dit zo ervaart!’”
Naast herkenning leveren de podcasts Odet ook bewustwording op. “In elk verhaal zat een zienswijze of een les die me verder heeft gebracht in mijn eigen proces. Elke geïnterviewde gebruikte andere woorden, had andere inzichten. Arthur Veen bijvoorbeeld, verwoordde hoe levend verlies lijkt op een ui: onder elke laag zit een andere laag. Ik voel een sterke behoefte om die ui stapje voor stapje af te pellen.”
“Het meest bijzondere aspect van het maken van een podcast, is misschien wel dat je -letterlijk- in het leven van een ander stapt. Aan de keukentafel deelt de ander zijn verhaal met jou. Dat verhaal kruipt bijna altijd onder je huid.” Odet denkt aan het gesprek met Johan Sonnenschein en Anne Gehring, de ouders van een kind met het Syndroom van Down. Doordat beide ouders hun verhaal vertellen, wordt heel duidelijk zichtbaar hoe ouders ieder hun eigen zienswijze hebben. “Die verschillen zijn er bij iedereen. Ze kunnen ontzettend moeilijk zijn, maar in het verhaal van Johan en Anne is het óók een kracht.” Ook de podcast met Pauline Kuiper, een zus van een kind met een beperking, grijpt Odet aan: “Mijn dochter wilde altijd meehelpen met het geven van de sondevoeding. Ik hield dat af. Tijdens de opnames van de podcast realiseerde ik me, dat ik haar op die manier buitensloot. Ik onthield haar een kans om betrokken te zijn. Meteen de volgende dag heb ik haar laten meehelpen met de sonde van mijn zoon.”
Gek genoeg is het óók een podcast, die Odet uiteindelijk doet besluiten om haar aandeel in de podcasts over te dragen aan een ander. “Minke Verdonk vertelde hoe het haar valkuil is, om teveel hooi op haar vork te nemen en hoe ze daar steeds opnieuw keuzes in moet maken, om overeind te blijven. Het was alsof ik haar verhaal nodig had. Het gaf me een legitieme reden om te kiezen. Mijn aandacht moet, nee mág, voortaan naar het Mooi Leven Huis uitgaan dat ik voor mijn zoon wil oprichten. Naast mijn werk en de zorg hoef ik niet nog meer te doen. Ik mag met de podcast stoppen.”
“Een vriendin van mij heeft een zus met een beperking. Jaren geleden legde ze aan me uit dat het verdriet om de achteruitgang van haar zus niet haar hele wereld was. Ze zag het als een haven: ‘Ik kan er naar toe en ik kan weer vertrekken.’ Ik vond dat heel confronterend om te horen. Voor mij was het levend verlies mijn hele wereld, waar ik nooit los van kon komen. De laatste tijd realiseer ik me dat dit is veranderd. Door mezelf te bevragen en anderen te bevragen, is mijn ui langzaam afgepeld. Levend verlies is niet langer mijn hele wereld. Het is nu een werelddeel.”
